به مناسبت هفته مبارزه با اعتیاد و آسیبهای اجتماعی مدیر آموزش و پرورش فیروزکوه به دغدغه‌ها و سوالات کارشناس پیشگیری از آسیبهای اجتماعی اداره منطقه پاسخ داد.
به گزارش اداره اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش فیروزکوه، سوالات و پاسخ‌های مصاحبه به شرح زیر است:
۱. عوامل مخاطره‌آمیز نوجوانان به ویژه در شرایط همه‌گیری کرونا را چه می‌دانید؟
مهمترین عاملی که آسیب‌شناسان اجتماعی و متخصصان حوزه تعلیم و تربیت در دوران کرونا برای دانش‌آموزان مطرح می‌کنند، درگیری شدید با فضای مجازی است. مسئله اینجاست که برای دانش‌آموزان آن ارتباط حضوری با محیط آموزشی و حتی به شکل محسوسی با همسالان خود کاهش داشته است؛ بدین سبب مساله اعتیاد به مواد مخدر در مدرسه کم‌رنگ است، اما به دلیل شرایط حاکم این مساله نیز تغییر ماهیت داده و حتی نوع آسیب‌هایی که ایجاد کرده نیز متفاوت است. اگر تا پیش از این تأثیر مستقیم همسالان می‌توانست نتیجه اعتیاد یک نوجوان باشد حالا تأثیر غیرمستقیم و با واسطه فضای مجازی شکل آن را تغییر داده که می‌تواند زمینه‌ساز راه‌های بزه شود.
علاوه بر آن ناهنجاری‌های رفتاری چه فردی و چه اجتماعی اختلالات روانی، اضطراب، استرس، نبود اعتماد به نفس، اختلال در فرایند جامعه‌پذیری دانش‌آموز به دلیل آموزشهای مجازی، افسردگی و حسادت از تهدیدات روانی دانش‌آموزان است که باید با مراقبت والدین و معلمان، عمل کردن دستگاه‌های مربوطه به وظایف خود و آگاهی‌بخشی صدا و سیما این تهدیدها را به حداقل رساند.
۲. عوامل موثر بر افزایش آسیبهای اجتماعی و راه‌های پیشگیری از آن چیست؟
از عوامل موثر افزایش آسیبهای اجتماعی و به ویژه اعتیاد می‌توان به اختلاف والدین، عدم برقراری توازن در تربیت، ضعف اعتماد به نفس، ضعف والدین در نظارت، ضعف آگاهی و ضعف در مهارت نه گفتن، فقر، تنهایی، سواد رسانه‌ای پایین، حضور کم در محیط مدرسه و ضعف ارتباط موثر با معلم و همسالان اشاره کرد. در مقابل برای کاهش این آسیب‌ها آگاهی‌بخشی، آموزش مهارتهای زندگی، آموزش مهارت نه گفتن به خواسته‌های نابجای دیگران، تولید محتوای آموزشی متناسب با گروه‌های سنی مختلف، تقویت نشاط اجتماعی و ترویج فرهنگ ورزش نقش بسزایی دارد.
۳. نقش مدرسه، خانه و محله در پیشگیری از اعتیاد، آسیبهای اجتماعی و رفتارهای پرخطر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
زمینه پیشگیری اولیه برای آسیبهای اجتماعی در درجه اول در خانواده و بعد از آن در محله و مدرسه ایجاد می‌شود؛ لذا لازم است خانواده و مدرسه در کنار همدیگر و همسو با هم باشند. با توانمندسازی والدین و ارکان مدرسه در طرح‌های آموزشی و تخصصی در امر پیشگیری از اعتیاد می‌توان گام‌های اساسی را برای ایجاد محله‌ای سالم برداشت؛ در کنار آن نباید از نقش سبک زندگی اسلامی ایرانی و ارتباط دانش‌آموزان با مسجد و نماز در کاهش آسیبهای اجتماعی غافل شد؛ چنانچه مقام معظم رهبری یکی از مؤثرترین راه‌ها را برای کاستن آسیبهای اجتماعی، ترویج فرهنگ نماز می‌دانند.
۴. جایگاه طرح نماد و مددکاری اجتماعی در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی را چگونه می‌دانید؟
طرح نظام مراقبت روانی و اجتماعی دانش آموزان(نماد) با آموزش و توانمندسازی دانش‌آموزان و اجرای درست، نقش موثر در پیشگیری از آسیب های اجتماعی دارد. البته باید یادآور شد آموزش و پرورش به تنهایی نمی‌تواند در زمینه پیشگیری کار کند و دستیابی به نتیجه مطلوب نیازمند همکاری، کمک و هم‌افزایی والدین و دستگاه‌های مراقبتی است.
فاطمه سیر در پایان سخنان خود با تاکید بر لزوم شناخت الگوهای خطرپذیری دانش‌آموزان و ارائه راهکارهای عملی برای مقابله با آن گفت: آسیب اجتماعی یک پدیده ضدارزشی است که آسیبهای جبران‌ناپذیری به فرهنگ جامعه می‌زند؛ در کنار آن پیشگیری رکن مهم در کاهش شیوع آسیب های اجتماعی است. مدارس قوی‌ترین نهاد اجتماعی برای اجرای برنامه‌های پیشگیری از آسیبهای اجتماعی است؛ با این وجود آموزش و پرورش به تنهایی نمی‌تواند نقش ایفا کند که لازم است دستگاه‌های مراقبتی در پیشگیری و کاهش آسیب‌ها یاری‌رسان آموزش و پرورش باشند.